Ψηφίστηκε από την ελληνική βουλή το νομοσχέδιο για την προστασία των ανηλίκων από το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοόλ. Ο νέος νόμος προβλέπει την υποχρέωση ελέγχου της ηλικίας των αγοραστών καπνού και αλκοόλ, με τις ποινές για τους παραβάτες να είναι πολύ αυστηρές.
Συγκεκριμένα όλοι όσοι πουλούν προϊόντα καπνού (τσιγάρα, ηλεκτρονικό τσιγάρο, άτμισμα) είναι υποχρεωμένοι πλέον να ελέγχουν την ταυτότητα του πελάτη που για να αγοράσει οποιοδήποτε τέτοιο προϊόν θα πρέπει να επιδεικνύει έγγραφο που να αποδεικνύει την ηλικία του. Σύμφωνα με το νόμο «...αν υπάρχει οποιαδήποτε αμφιβολία ως προς την ταυτοπροσωπία ή δεν αποδεικνύεται η ενηλικότητα του προσώπου, ο υπόχρεος οφείλει να μην προχωρήσει στην πώληση, προσφορά ή διάθεση του προϊόντος».
Τέλος στην έμμεση ή άμεση διαφήμιση του καπνίσματος
Το νέο νομοσχέδιο προβλέπει επίσης την απαγόρευση «τοποθέτησης προϊόντων καπνού σε προθήκες επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και επιχειρήσεων αναψυχής» καθώς και την κατασκευή προϊόντων που δεν είναι καπνικά αλλά «έχουν την εξωτερική μορφή προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων» (στο παρελθόν για παράδειγμα κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα τσίχλες που είχαν τη μορφή πακέτου τσιγάρων).
Παράλληλα απαγορεύεται η διαφήμιση και πώληση προϊόντων καπνού σε χώρους υπηρεσιών υγείας και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων (δημόσια και ιδιωτικά) καθώς και στα κυλικεία των ιδρυμάτων και των υπηρεσιών αυτών. Συνολικά απαγορεύεται πλέον η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους καθώς και η προβολή διαφημίσεων για προϊόντα καπνού στους κινηματογράφους. Εξαιρούνται οι εσωτερικοί χώροι των σημείων πώλησης προϊόντων καπνού.
«Όχι» τσιγάρο σε internet cafe και γήπεδα
Επίσης απαγορεύεται τόσο η πώληση όσο και το κάπνισμα στα Internet cafe και σε χώρους όπου παίζονται AI παιχνίδια.
Τέλος επιβάλλεται απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλημάτων, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και κλειστούς χώρους αθλητικών εκδηλώσεων.
Βαριά πρόστιμα για καπνιστές και πωλητές τσιγάρων
Για κάθε παράβαση της παρούσας διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ στους παρανόμως καπνίζοντες και πεντακοσίων (500) ευρώ στους υπεύθυνους διαχείρισης των παραπάνω χώρων.
Πρόστιμο και αφαίρεση άδειας για κάπνισμα μέσα σε ταξί ή δημόσια μέσα μεταφοράς
Σύμφωνα με το νόμο, απαγορεύεται πλέον το κάπνισμα μέσα σε ταξί, τόσο από τον οδηγό όσο και από τον επιβάτη. Μάλιστα θα επιβάλλεται πρόστιμο 1.500 ευρώ στον καπνιστή (είτε είναι οδηγός είτε επιβάτης).
Το πρόστιμο διπλασιάζεται σε 3.000 ευρώ αν ο καπνιστής βρίσκεται σε όχημα δημόσιας χρήσης (λεωφορείο, μετρό κλπ).
Στις παραπάνω περιπτώσεις παραβάσεων που διαπιστώνονται από την αστυνομία, προβλέπεται και η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης των οδηγών για διάστημα ενός (1) μηνός για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο
Προστασία ανηλίκων από το αλκοόλ
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης αυστηρές ποινές και απαγορεύσεις για την πώληση αλκοόλ σε ανηλίκους. Συγκεκριμένα:
1. Απαγορεύονται, η πώληση, προσφορά καθώς και η με οποιονδήποτε τρόπο διάθεση αλκοολούχων ποτών σε ανηλίκους και από ανηλίκους.
2. Απαγορεύονται σε ανηλίκους η είσοδος, η παραμονή και η οποιασδήποτε μορφής απασχόληση σε κέντρα διασκέδασης και αμιγή μπαρ. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η είσοδος και παραμονή ανηλίκων στα κέντρα διασκέδασης και αμιγή μπαρ, εφόσον πρόκειται για ιδιωτική εκδήλωση, με προκαθορισμένο αριθμό συμμετεχόντων που τελείται εκτός της συνήθους λειτουργίας τους, για συγκεκριμένο λόγο και σε οριοθετημένο χώρο που διατίθεται αποκλειστικά για τον σκοπό αυτό. Στην περίπτωση αυτή, ο υπεύθυνος του κέντρου διασκέδασης οφείλει να αναγγείλει, μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, σαράντα οκτώ (48) ώρες τουλάχιστον πριν από την εκδήλωση, την ημέρα και την ώρα που αυτή πρόκειται να διεξαχθεί στο κατά τόπον αρμόδιο Αστυνομικό Τμήμα ή Λιμενική Αρχή.
4. Σε εμφανές σημείο των εισόδων των κέντρων τοποθετούνται πινακίδες, στις οποίες αναγράφεται η ένδειξη: «ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΕ ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ». Σε εμφανές σημείο των λοιπών καταστημάτων και σημείων πώλησης τοποθετούνται πινακίδες, στις οποίες αναγράφεται η ένδειξη: «ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΠΩΛΗΣΗ, ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΛΚΟΟΛ ΣΕ ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ – ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΛΚΟΟΛ ΑΠΟ ΑΝΗΛΙΚΟΥΣ».
5. Τα φυσικά πρόσωπα που υποχρεούνται στην τήρηση των κανόνων, ελέγχουν και εξακριβώνουν την ενηλικότητα του προσώπου, με την επίδειξη έγχαρτου ή ψηφιακού δημόσιου εγγράφου που αποδεικνύει την ηλικία του ή με τη χρήση λειτουργικότητας επαλήθευσης της ηλικίας. Αν υπάρχει οποιαδήποτε αμφιβολία ως προς την ταυτοπροσωπία ή δεν αποδεικνύεται η ενηλικότητα του προσώπου, ο υπόχρεος οφείλει να μην προχωρήσει στην πώληση, προσφορά ή διάθεση του προϊόντος ή να μην επιτρέψει την είσοδο, παραμονή ή απασχόληση του ανηλίκου στο κέντρο διασκέδασης ή στο μπαρ.
Διοικητικές κυρώσεις για τσιγάρο και αλκοόλ
Ο νόμος προβλέπει πρόστιμα και κυρώσεις διαφορετικού επιπέδου, ανάλογα αν πρόκειται για καπνιστή ή υπεύθυνο κάποιου χώρου. Για τους καπνιστές παραβάτες τα πρόστιμα κυμαίνονται από 50 ευρώ μέχρι και 500 ευρώ, με το βαρύτερο πρόστιμο να επιβάλλεται σε άτομο που παραβιάζει το νόμο κατά συρροή.
Πολύ πιο αυστηρές είναι οι ποινές στους υπεύθυνους εγκαταστάσεων και χώρων καθώς προβλέπονται πρόστιμα από 500 μέχρι 10.000 ευρώ ενώ στην τέταρτη υποτροπή ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε, για χρονικό διάστημα δέκα (10) ημερών. Στην πέμπτη υποτροπή ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε.
Σε όσους πωλούν, προσφέρουν ή διαθέτουν με οποιονδήποτε τρόπο προϊόντα καπνού και αλκοόλ σε ανηλίκους επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Με απόφαση της αρχής, που εξέδωσε την άδεια λειτουργίας της επιχείρησης, εκτός του διοικητικού προστίμου, ανακαλείται προσωρινά η άδεια αυτής, για χρονικό διάστημα από πέντε (5) έως δέκα (10) ημερών, το οποίο προσαυξάνεται σε τριάντα (30) ημέρες, σε περίπτωση πρώτης υποτροπής. Σε περίπτωση δεύτερης υποτροπής, εκτός του διοικητικού προστίμου ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας.
Σε όσους παραβιάζουν τις διατάξεις σχετικά με τη διαφήμιση προϊόντων καπνού επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.
Ποινές φυλάκισης 3 ετών για συγκεκριμένες παραβάσεις
Τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως τρία (3) έτη και χρηματική ποινή, εκτός αν τιμωρείται βαρύτερα από άλλη διάταξη, όποιος: α) πωλεί , προσφέρει ή με οποιονδήποτε τρόπο διαθέτει προϊόντα καπνού σε ανηλίκους, β) χρησιμοποιεί ανηλίκους για την πώληση, προσφορά ή την με οποιονδήποτε τρόπο διάθεση προϊόντων καπνού, γ) πωλεί , προσφέρει ή με οποιονδήποτε τρόπο διαθέτει αλκοολούχα ποτά σε ανηλίκους, δ) πωλεί αλκοολούχα ποτά μέσω αυτόματου πωλητή ε) απασχολεί με οποιαδήποτε μορφή ανηλίκους σε κέντρα διασκέδασης και αμιγή μπαρ, στ) επιτρέπει την είσοδο και παραμονή ανηλίκων σε κέντρα διασκέδασης και μπαρ.
-------------------------------------------------------
| Αντικαπνιστικός νόμος: Πού επιτρέπεται και που απαγορεύεται το κάπνισμα |
Ψηφίστηκε στην Ολομέλεια με ευρεία πλειοψηφία το σχέδιο νόμου με τον τίτλο «Σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), Ρυθμίσεις για τα προϊόντα καπνού και άλλα ζητήματα του Υπουργείου Υγείας».
Επί της αρχής του νομοσχεδίου, υπέρ τάχθηκαν η ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ και κατά ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση και το ΜεΡΑ25. Οι ρυθμίσεις για την απαγόρευση του καπνίσματος ψηφίστηκαν με ευρύτατη πλειοψηφία, αφού η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ και το ΜεΡΑ25 έδωσαν θετική ψήφο, το ΚΚΕ δήλωσε «παρών» και η Ελληνική Λύση καταψήφισε.
Τέλος το κάπνισμα στους παρακάτω χώρους
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, «εκτός από όσες απαγορευτικές ή περιοριστικές διατάξεις ισχύουν και εφαρμόζονται ήδη, απαγορεύεται πλήρως, το κάπνισμα και η κατανάλωση προϊόντων καπνού στους ακόλουθους χώρους:
(α) σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, κλειστούς ή στεγασμένους, που χρησιμοποιούνται για την παροχή εργασίας, εξαιρουμένων των χώρων που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή προϊόντων καπνού,
(β) σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδίως τα καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ποτών, γλυκισμάτων, κάθε είδους παρασκευασμάτων γάλακτος, μικτών καταστημάτων και κέντρων διασκέδασης κατά την έννοια των διατάξεων της υπ’ αριθ. Υ1γ/Γ.Π./οικ.47829/2017 Υγειονομικής Διάταξης (Β΄ 2161), εξαιρουμένων των εξωτερικών τους χώρων, σε περίπτωση που είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον.Ως «εσωτερικός χώρος», για την εφαρμογή του παρόντος, νοείται και το αίθριο ή ο χώρος με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή, όπως και κάθε χώρος, με σκέπαστρο και ταυτόχρονα κλεισμένος με οποιονδήποτε τρόπο περιμετρικά.
(γ) στους παντός είδους κλειστούς χώρους αναμονής,
(δ) στα αεροδρόμια, εξαιρουμένων των χώρων που ειδικά θα προσδιοριστούν για τους καπνιστές,
(ε) στους σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων,
(στ) στα παντός είδους κυλικεία,
(ζ) στα παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων, με μετρητή (ταξί) και αγοραίων.
(η) Στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών.
Για την ως άνω παράβαση επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ποσού 1.500 ευρώ στον επιβαίνοντα που καπνίζει ανεξάρτητα αν είναι οδηγός, ενώ διπλασιάζεται το πρόστιμο στο ποσό των 3.000 ευρώ, αν αυτός που καπνίζει οδηγεί αυτοκίνητο δημοσίας χρήσης.
Επιπλέον στους οδηγούς των οχημάτων αυτών επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης για διάστημα ενός (1) μηνός για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο.
Η διαπίστωση της παράβασης και η επιβολή των προαναφερόμενων διοικητικών ποινών γίνεται από τα αστυνομικά όργανα.
Για τη διαδικασία είσπραξης των προστίμων και τη διάθεση των εσόδων εφαρμόζονται οι διατάξεις της κοινής υπουργικής απόφασης, που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 6 του άρθρου 6 του ν. 3730/2008, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3868/2010 (Α΄129)».
Με τις νέες ρυθμίσεις απαγορεύεται επίσης:
η πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους και από ανηλίκους,
η τοποθέτηση προϊόντων καπνού σε προθήκες επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και επιχειρήσεων αναψυχής,
η κατασκευή, η προβολή, η εμπορία και η πώληση αντικειμένων που έχουν την εξωτερική μορφή προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του ν. 4419/2016,
η διαφήμιση και πώληση προϊόντων καπνού σε χώρους υπηρεσιών υγείας και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, καθώς και στα κυλικεία των ιδρυμάτων και των υπηρεσιών αυτών,
η πώληση προϊόντων καπνού και το κάπνισμα σε χώρους παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και παιχνιδιών τεχνητής νοημοσύνης και
η κατανάλωση προϊόντων καπνού σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και κλειστούς χώρους αθλητικών εκδηλώσεων.
Για κάθε παράβαση της παρούσας διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ στους παρανόμως καπνίζοντες και πεντακοσίων (500) ευρώ στους υπεύθυνους διαχείρισης των παραπάνω χώρων.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι σχετικά με την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους όπου υπάρχουν ανήλικοι.
η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους. Εξαιρούνται οι εσωτερικοί χώροι των σημείων πώλησης προϊόντων καπνού. Ως εξωτερικός χώρος νοείται και η πρόσοψη και λοιπές πλευρές του κουβουκλίου, οι τέντες και ο περιβάλλων χώρος του περιπτέρου. Οι υπαίθριοι χώροι λογίζονται κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 2946/2001 (Α΄ 224).
Στους εσωτερικούς χώρους περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι κινηματογράφοι, τα θέατρα, οι στρατιωτικές μονάδες, τα Δικαστήρια, όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα ξενοδοχεία και πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα, καθώς και τα εμπορικά καταστήματα.
Τα πρόστιμα
Εγκύκλιος που εκδόθηκε τον Ιανουάριο του 2018 ανέφερε ότι για την παράβαση της απαγόρευσης καπνίσματος στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ποσού 1.500 ευρώ στον επιβαίνοντα που καπνίζει ανεξάρτητα αν είναι οδηγός, ενώ διπλασιάζεται το πρόστιμο στο ποσό των 3.000 ευρώ, αν αυτός που καπνίζει οδηγεί αυτοκίνητο δημοσίας χρήσης.
Παράλληλα, στους οδηγούς των οχημάτων αυτών επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης για διάστημα ενός μηνός για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο.
Η παράβαση των διατάξεων για την απαγόρευση του καπνίσματος από τους δημόσιους λειτουργούς, τους δημόσιους υπαλλήλους, τους υπαλλήλους των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα, στους χώρους όπου είναι εγκατεστημένες οι υπηρεσίες τους, αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα, σημειώνεται στην εγκύκλιο.
Σε όσους καπνίζουν ή καταναλώνουν προϊόντα καπνού επιβάλλεται πρόστιμο 50 έως 500 ευρώ λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής.
Σε κάθε υπεύθυνο διαχείρισης και λειτουργίας των χώρων της πρώτης παραγράφου του άρθρου 3, που ανέχεται την παραβίαση της διατάξεων του άρθρου 3, επιβάλλεται πρόστιμο από 500 έως 10.000 ευρώ, λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής.
Στην τέταρτη υποτροπή ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε, για χρονικό διάστημα δέκα (10) ημερών, ενώ στην πέμπτη υποτροπή ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε.
Επίσης, σε όσους πωλούν προϊόντα καπνού σε ανηλίκους επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια έως δέκα χιλιάδες ευρώ. Σε κάθε υπεύθυνο διαχείρισης και λειτουργίας των χώρων όπου γίνεται παράβαση της νομοθεσίας, επιβάλλεται πρόστιμο από 500 έως 10.000 ευρώ, λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής.
